Laat voor het eten

Niet alle dolers zijn de weg kwijt

Een nieuwe dag, een andere dag

| Geen reacties

Het verhaal over de tocht naar Berlijn die ik afgelopen oktober maakte stond al een tijdje stil. De rand van de Harz was aan de horizon te zien, maar kwam niet dichterbij. Dat heeft tien weken geduurd, maar nu is dag 6 van die tocht in zijn geheel hier te lezen.

In die weken heb ik veel geschreven, soms hele dagen, maar de resultaten heb ik niet altijd gemeld. Eerst heb ik het verhaal over onze reis naar Nepal vlotgetrokken, dat al driekwart jaar in Istanbul was blijven hangen. Ik heb ontbrekende kaartjes voor andere hoofdstukken getekend, ik heb de indexpagina van die reis aangepast en dia’s gescand met m’n nieuwe scanner. Daarna was Berlijn aan de beurt. De schrijfmachine kwam die weken traag op gang. Het vet tussen de tandwielen leek gestold, de motor te zwak om de machine soepel te laten draaien. Terwijl ik bezig was om terug te gaan naar m’n fietstochten, naar een plaats en tijd waar het avontuur regeerde, was er om me heen niets dan nieuws over sterfgevallen en lege straten. Dat heeft meer met me gedaan dan ik dacht.

Dat ontdekte ik toen ik op Netflix de film The Guernsey Literary and Potato Peel Pie Society zag en onverwacht de tranen over m’n wangen rolden. Het verhaal is een romance, zonder grote pretenties of literaire ambities. Tegen de achtergrond van de Tweede Wereldoorlog, die de wereld overhoop gooide met bruut en onbegrepen geweld dat gaten sloeg in levens, een wereld waaruit de lichtheid verdween en waarin de angst als flarden koude mist door de straten dreef. In die grijsheid ontstaat in een dorp op Guernsey het plan om in het geheim een feestavond te organiseren. Een voor de Duitsers verborgen gehouden varken wordt geslacht, de flessen zelfgestookte gin gaan open en voor het eerst in lange tijd laten de hoofdpersonen van de film zich gaan. Ze schudden de spanning van zich af en laten zich onbezorgd meevoeren door hun gelach om verhalen, door de warmte van het contact en door de vriendschap en de liefde die er steeds was, maar begraven lag onder lagen van angst en verlies. Half als grap en half als noodzaak bakt iemand een taart van aardappels en aardappelschillen. Door een onvoorziene gebeurtenis groeit die avond uit tot het begin van een boekenclub die wekelijks bij elkaar komt en elkaar voorleest. De boeken laten hen ontsnappen aan de wereld waarin ze leven, nemen hen mee, laten hen weer gelukkig zijn in andere werelden, die van de verhalen.

Wat ik zag had met mezelf te maken. Diep in mijn hart wil ik al zolang ik leef die schrijver zijn die met z’n verhalen lezers meevoert naar een andere wereld. Net zoals ik zelf wordt meegevoerd, door de geschiedenis die ik op m’n fietstochten tegenkom, door het doen van dingen die ongewoon zijn en hun verhaal als vanzelf vertellen. Maar er is altijd een stem geweest die me tot de orde riep, die tegen me zei dat je in het leven niets aan dromen hebt, dat ontsnappen hetzelfde is als vluchten, dat verhalen maar verhalen zijn. Ik heb geluisterd naar die stem, te vaak denk ik nu. Zo graag ben ik zelf een schrijver die leeft van en voor z’n verhalen, zo graag wil ik de schrijver zijn waaruit ze voorlazen. Zo ontzettend graag.

Het was niet alleen het verhaal, maar ook de warmte en de liefde van het samenzijn op de feestavond in de film, de onbezorgdheid en het geluk, dat zoveel met me deed. Ik heb de onbezorgde nabijheid van mensen gemist, een duidelijke maar voor mij vreemde gewaarwording. Ik ben ongelukkig in mensenmenigten, op volle fietspaden en in drukke winkels. Maar ik merk dat ik van mensen en menselijk contact houd. Ik ben minder contactgestoord dan ik mezelf toedichtte. Als er op een camping een enkele medekampeerder staat, maak ik daar een praatje mee, als ik oogcontact maak met een automobilist die me voor laat gaan steek ik m’n hand of duim op als teken van dank. Ik houd van aandacht voor elkaar, van kleine tekens van medemenselijkheid en het elkaar toelaten.

De afgelopen weken vervreemdde ik van de wereld om me heen. Ik begreep de angst van anderen niet omdat ik hem zelf niet voelde, ik schrok van hun onzekerheid. Misschien omdat ik in mijn jaren bij de brandweer angst heb gezien voor gevaar dat veel groter en reëler is dan het gevaar van nu. Toen iemand in een boekwinkel voor me terugdeinsde omdat ik niet genoeg afstand hield, kwam dat aan omdat ik het niet begreep, niet op die heftige manier. Het ontregelde me. Terugdeinzen en achteruitstappen voelde als afkeer en afwijzen. Dat was het ook. De warmte in het omgaan met elkaar door de hoofdpersonen in de film begreep ik, wilde ik, verlangde ik. Verdriet is verlangen naar iets dat verloren is gegaan, de boosheid erna is de onmacht met dat verdriet om te gaan. Ik heb mezelf moeten bekennen dat ik de afgelopen tijd moeilijke momenten heb gehad.

Maar er is een nieuwe dag, elke dag weer. Vandaag is dat de dag waarop ik dag 6 van de tocht naar Berlijn heb afgesloten en ik begin aan het verhaal van dag 7, waarop ik naar de top van de Brocken fiets. Ik ben een gelukkig mens. Want ik vertel graag verhalen.

Geef een reactie

Verplichte velden zijn aangegeven met een *.


Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.